Wat hebben we bereikt en wat hebben we ervoor gedaan?

Stad in bedrijf

	Stand: 2019	Stand: 2020	Stand: 2021	Streven: 2022	Resultaat:
Klantwaardering dienstverlening bedrijven	6,7	6,3	6,4	7,0
Overnachtingen toeristen	+ 3%	+ 0,3%	- 55%	25%
Banen	55.600	+ 806	- 1.237	+ 1.500
M² bedrijfsruimte toevoegen	- 2.000M2	+ 14.413M2	- 5.493M2	+ 30.000M2

* Overnachtingen toeristen gaat over het jaar 2020. De impact van de covid19-pandemie is in het jaar 2021 is in het jaarverslag 2022 zichtbaar.

Vergelijkingscijfers BBV

	Delft	Delft	Delft	Nederland
Banen per 1000 inwoners (15-64 jaar)	746	749	758	796
Vestigingen per 1000 inwoners	108	112	118	158
Peiljaar	2018	2019	2020	2020

Toelichting

Klantwaardering dienstverlening bedrijven: Uitkomst van het onderzoek (MKB vriendelijkste gemeenten) dat in de periode eind 2020/begin 2021 is uitgevoerd, is dat de ondernemers de dienstverlening aan bedrijven van de gemeente Delft met een 6,4 waarderen. Naar aanleiding van eerder onderzoek is (extra) ingezet op de zichtbaarheid van accountmanagers en communicatie richting bedrijven. Daarnaast is de initiatieventafel voor complexe vraagstukken van ondernemers gestart en zijn de interne processen geoptimaliseerd met betrekking tot vragen van bedrijven. Afgelopen periode is als gevolg van de coronapandemie voor veel bedrijven een zeer moeilijke tijd geweest. De gemeente is zowel op bestuurlijk als op ambtelijk niveau actief. Met bedrijven (koepels, vertegenwoordigers uit de diverse groepen ondernemers) wordt de dialoog aangegaan in 2 taskforces (de taskforce bezoekerseconomie en de taskforce technologische industrie) en door individuele bedrijfscontacten.
Overnachtingen toeristen: De hotelsector is ook in 2021 ongekend hard geraakt door de maatregelen behorende bij de coronacrisis. De verschillende periodes waarin er sprake was van een lockdown zijn direct terug te zien in het aantal overnachtingen en de bezettingsgraad van de hotels. De gemiddelde kamerbezetting ligt over heel 2021 op 45% (in 2020 was dit 41%), met een positieve uitschieter in augustus naar 67% en een absoluut dieptepunt in december met 18% (bron: Visitor Data). Het totaal aantal overnachtingen van 2021 zit echter nog ver onder het niveau van 2019, waarmee het streefcijfer van 7% groei niet gehaald is. Hoe het herstel in 2022 zal inzetten is volledig afhankelijk van de coronacrisis en het al dan niet loslaten danwel verstevigen van de geldende maatregelen. Daarin lijkt het niet realistisch dat al in 2022 het niveau van 2019 zal worden gehaald.
Banen en M² bedrijfsruimte toevoegen: Het streven naar een groei in banen en vierkante meters aan bedrijfsruimten (m2) is de afgelopen periode niet gelukt. Zowel het aantal banen als m2 aan bedrijfsruimten is licht gedaald ten opzichte van het jaar ervoor. De reden hiervoor is cijfermatig te herleiden tot het vertrekkend aantal bedrijven uit Delft (3000 bedrijven in 2021). De reden voor vertrek van een bedrijf uit Delft is niet eenduidig te verklaren. De gevolgen van corona zijn nog niet te lezen in de cijfers waardoor deze mogelijk nog naar beneden bijgesteld worden. Om aan de opgaven uit de ruimtelijk economische visie te voldoen, is ingezet op het realiseren van bedrijfsruimte in diverse gebiedsontwikkelingen zoals Schieoevers en Tanthof. Ook is voor het eerst het succesvolle event Delft MAAKT Ruimte georganiseerd om vragers en aanbieders van ruimte te verbinden. Concreet is ruimte gerealiseerd op de Biotech Campus Delft en Schieoevers (KD Lab). NEXT Delft wordt begin 2022 opgeleverd.

Samenvatting

Algemeen beheer Vastgoed

Het Vastgoedbedrijf van de gemeente Delft zet haar vastgoed in voor realisatie van gemeentelijke doelstellingen. Het Vastgoedbedrijf zorgt voor de vertaling van (strategische) doelen en opgaven naar de meest geschikte en doelmatige inzet van gemeentelijk vastgoed. De gerealiseerde baten en lasten hebben betrekking op de exploitatie van de gemeentelijke vastgoedportefeuille. De gerealiseerde baten bestaan grotendeels uit huuropbrengsten, de gerealiseerde lasten voornamelijk uit zakelijke (beheers)lasten, kapitaallasten en de onderhoudskosten.

Jaarlijks worden werkzaamheden uitgevoerd om te zorgen voor een doelmatige en beheersbare inzet, ontwikkeling en exploitatie van gemeentelijke objecten. Het jaar 2021 heeft onder andere in het teken gestaan van:

De voorbereiding voor het in de markt zetten van een ontwikkelopgave met bijbehorende openbare aanbestedingsprocedure voor Westvest 9;
De voorbereiding voor groot onderhoud Gasthuisplaats 1;
De voorbereiding voor groot onderhoud Rietveld 49;
De juridische levering van Schoolstraat 1 en 3 aan de gemeente;
Vormgeven verdere samenwerking met contractpartners.

Ook heeft de gemeente aanvullend op het regiecontract voor dagelijks onderhoud in 2021 aanvullend contractuele afspraken gemaakt met een externe partij, over het verder op regie zetten van de uitvoering van het planmatig onderhoud vanaf 2022. Hiermee wordt beter geborgd dat de activiteiten uitgevoerd worden in het jaar dat deze begroot staan. Door versterking van de samenwerking met contractpartners werken we vanuit een regierol aan een gezamenlijk doel. Hierbij blijft de gemeente wel de eindverantwoordelijkheid dragen. Zo worden middelen en capaciteit optimaal ingezet en zal het aantal meldingen correctief onderhoud uiteindelijk teruglopen.

Bedrijvenloket en bedrijfsregelingen

Ondernemersfonds: De gemeente heft een opslag op de OZB niet-woningen en keert deze uit aan het ondernemersfonds. In 2021 heeft de gemeente het ondernemersfonds een voorschot uitbetaaldvan € 855.000 en is op basis van de definitieve afrekening over 2020 nog € 133.611 uitbetaald. Hiervan heeft het Ondernemersfonds onder andere een bijdrage geleverd aan het project DSM 150 jaar geschiedenis in beeld, de Wijk Clean-Ups en de pilot Watertaxi Delft. Het Ondernemersfonds Delft heeft in 2021 naast de reguliere werkzaamheden en projecten een gedeelte van het budget geoormerkt als coronabudget. Middels dit budget konden in 2021 specifieke coronaprojecten, zoals bijvoorbeeld het gratis bezorgen van pakketjes van Delftse ondernemers, een parkeeractie voor bezoekers en Delft Maakt ruimte, mede gefinancierd worden.
Acquisitie en accountmanagement: In 2021 is met veel (regionale) partners, netwerken, incubators/accelerators samengewerkt om (internationale) bedrijven in Delft te laten landen. Als gevolg van Brexit zijn er in Delft meer UK bedrijven geland. Dit blijkt onder meer uit signalen die we krijgen van bijvoorbeeld het Innovation Quarter en planet BIO. Door corona zijn bedrijven afwachtend geweest met betrekking tot het verkennen van de mogelijkheden tot samenwerking/vestiging in Delft. Mede door de sterke positie die Delft inneemt in diverse sectoren (quantum, robotica, biotechnologie) zijn er toch nog veel bedrijven in Delft geland.
Corona Taskforces Economie: De beide Task Forces Bezoekerseconomie en Techbedrijven hebben scenario’s uitgewerkt voor de middellange en langere termijn. Deze toekomstbeelden zijn aangeboden aan het college en de raad. Vanuit de Task Force Techbedrijven zijn de uitkomsten van twee belrondes (langs 120 bedrijven) gebruikt om inzicht te verwerven in de impact van de crisis en de behoeften van Delftse bedrijven. Vanuit de Task Force bezoekerseconomie is met name ingezet op marketing en promotie om bezoekers op een verantwoorde manier naar de stad te trekken in de veilige periodes. Verder is de campagne 'Koop Lokaal' weer breed uitgezet. In samenwerking met de Task Forces is verder gekeken naar het toekomstbestendig maken van de werkgroepen.

Economische ontwikkeling

Fysieke ontwikkelruimte bedrijven: Het moet in Delft mogelijk zijn om bedrijven die willen groeien te behouden voor Delft en de regio. Ook in 2021 is gewerkt aan de realisatie van voldoende passende bedrijfsruimte in gebiedsontwikkelingen zoals Nieuw Delft en station Delft Campus. Hoewel in de komende 2 tot 3 jaar het tekort aan ruimte groot blijft, komen daarna nieuwe ontwikkelingen beschikbaar die bij zullen dragen aan de groei van ruimte voor werkgelegenheid in Delft.
Wijkeconomie: In 2021 is er een vernieuwde beleidslijn voor de wijkcentra in Delft vastgesteld. In deze beleidslijn ligt de focus op de buurt- en wijkwinkelcentra in Delft. Deze beleidslijn heeft inzicht gegeven in de huidige en nieuw te realiseren buurt- en wijkwinkelcentra in Delft. In 2021 is gestart met de uitvoering van een Retailonderzoek, waarin tevens de hoofdwinkelstructuur van Delft wordt onderzocht om zo te komen tot een totale beleidslijn, inclusief horeca. Stadsverzorgende bedrijvigheid vindt vaak plaats binnen woonwijken; daarom wordt bij dit typen bedrijvigheid ook regelmatig gerefereerd naar wijk- of buurteconomie. Eind 2021 heeft Springco Urban Analytics de opdracht gekregen een richtinggevend instrument te maken voor het vaststellen van de toekomstige ruimtebehoefte van bedrijven of organisaties die werkzaam zijn op het gebied van de stadsverzorgende economie.
Deelname MKB digitale werkplaatsen: Samen met De Haagse Hogeschool, de gemeenten Zoetermeer en Den Haag, en ondersteund door de provincie Zuid-Holland en het ministerie van Economische Zaken en Klimaat is een vliegende start gemaakt met het oprichten van MKB Digitale (?) Werkplaatsen waar studenten midden- en kleinbedrijven ondersteunen met onder meer digitalisering van hun bedrijfsmodel. Live ontmoeting met bedrijven is wel van belang om samenwerking vorm te geven. Door corona is dit bemoeilijkt, echter zijn de opgedane ervaringen door ondernemers zeer positief
Stimuleren kennisstarters en technologische ontwikkelingen: In samenwerking met TU Delft is ingezet op een betere marketing en acquisitie aanpak van Delft. Ook is de public affairs samenwerking verder geprofessionaliseerd wat mede heeft geleid tot diverse goedgekeurde groeifonds aanvragen met een Delftse basis.
InnovationQuarter (IQ): In 2021 is de samenwerking met IQ voortgezet en onder andere op gebied van artificial intelligence en quantum geïntensiveerd. Daarnaast is besloten om een bijdrage van circa € 1,5 miljoen te leveren als cofinanciering voor de fondsophoging van IQ Capital samen met de andere aandeelhouders. Dit bedrag is gestort in het geplaatste aandelenapitaal van IQ en daarmee omgezet naar nieuwe aandelen.
Regionale economie: De samenwerkingen met de MRDH is van groot belang voor de economie van Delft. In dit samenwerkingsverband staat afstemming met de steden en regio’s centraal. Het blijven inzetten en versterken van deze samenwerking op regionaalniveau is van groot belang voor afstemming en informatie delen tussen de verschillende regiopartners. In 2021 zijn er verhoudingsgewijs redelijk wat subsidiegelden richting Delft gegaan. Bijvoorbeeld:
- Gemeente Delft en TU Delft zijn de initiatiefnemers voor het project ‘Do IoT for Intelligent Mobility’ (DoIoT4IM). Gemeente Delft heeft voor dit project een bijdrage uit de bijdrageregeling ‘Versterking economisch vestigingsklimaat MRDH 2020' van € 175.000,- gekregen.
- Op grond van de aanvraag en de Bijdrageregeling Versterking Economisch Vestigingsklimaat MRDH 2020 heeft Delft in het kader van het Sterker uit de crisis thema’s “Digitalisering MKB” en ‘’Leven Lang Ontwikkelen’’ een bijdrage van € 69.500 ontvangen voor het project “E-learnings over digitaliseringsonderwerpen voor het MKB”

Beleid, toerisme en evenementen

Evenementenbeleid: In 2021 heeft de evenementensector door de coronacrisis wederom een zware periode doorgemaakt. Vele evenementen hebben door het evenementenverbod geen doorgang kunnen vinden. Dit geldt voor 6 van de 11 subsidieontvangers. Eén evenement heeft met wat kleine aanpassingen kunnen plaatsvinden en de andere vier in een alternatieve vorm. Op 25 september 2021 is de UITagenda Delft gelanceerd. Hiermee is een langgekoesterde wens in vervulling gegaan en een compleet overzicht van activiteiten in Delft beschikbaar.
75 jaar vrijheid: In 2021 bleven de beperkingen in het kader van corona invloed hebben op de uitgestelde activiteiten voor 75 jaar vrijheid. Desondanks hebben initiatiefnemers een aantal activiteiten uitgevoerd. In 2021 heeft het Vrijheidsconcert via livestream vanuit de Nieuwe Kerk plaatsgevonden en zo zijn de Vrijheidsdebattten, de tentoonstelling het Uur U en de Vrijheidsdocumentaire Freedom is not Free uitgevoerd. Het Delftse Vrijheidsfestival en de Vrijheidsmaaltijden zijn gepland voor het jaar 2022.
Toerisme: Net als in 2020 heeft de coronapandemie de toerisme sector in haar greep gehad in 2021. De vele periodes van lockdowns, sluitingen van horeca en de culturele sector en het niet door kunnen gaan van (zakelijke) evenementen hebben de bezoekerscijfers in 2021 flink gedrukt. Gedurende het jaar hebben we, samen met de partners in de stad, ingezet op het trekken van bezoekers op die momenten dat de maatregelen dat toelieten. Daarin lag in 2021 opnieuw de focus meer op de regio en de nationale bezoeker dan op de internationale markt. Delft Marketing en het Convention Bureau Delft hebben in 2021 een subsidie ontvangen van € 580.000. De subsidie is gebruikt voor het VVV en de toeristische marketing van Delft. Het Platform Toerisme Delft heeft in 2021 de Visie Toerisme 2030 opgesteld en aangeboden aan het college en de gemeenteraad. De ambitie is dat in 2030 alle Delftenaren direct of indirect de vruchten plukken van een evenwichtige, robuuste en verantwoorde bezoekerseconomie in Delft. De komende periode wordt gewerkt aan een uitvoeringsplan voorzien van meetbare indicatoren. In 2021 is daarnaast het beleid met betrekking tot toeristische verhuur van woonruimte aan de raad aangeboden. Dit zal van kracht zijn zodra de huisvestingsverordening in 2022 is aangepast. Tevens is in 2021 is het hotelbeleid geactualiseerd om een gezonde balans tussen vraag en aanbod van het aantal hotels/hotelkamers in de toekomst te kunnen waarborgen.

Binnenstad

In de binnenstad werken we samen met Stichting Centrum Management Delft (SCMD), die uitvoering geeft aan hun jaarplan voor de binnenstad. Daarnaast is de samenwerking geïntensiveerd met Stedin en Evides om de (ondergrondse) werkzaamheden in de binnenstad beter op elkaar af te stemmen. In 2022 zal dit moeten leiden tot een convenant waar concrete afspraken over deze samenwerking worden vastgelegd. Tot slot is eind 2021 gestart met de eerste voorbereidingen om het binnenstadsplan te actualiseren.

Internationaal beleid - Europa

Door het vaststellen van een nieuwe nota Delft in Europa geven we richting aan de inspanningen voor het behalen van onze doelstellingen en ambities. We zoeken bij Europese subsidieaanvragen aansluiting bij onze kennispartners, zoals TU Delft, Haagse Hogeschool, Hogeschool Inholland, TNO en Deltares.

De gemeente heeft de Europatafel Delft opgericht: een informeel overleg met diverse partijen uit de stad, provincie en het rijk om samenwerking en subsidiemogelijkheden in Europa te bespreken. We hebben ons voorbereid op een nieuw EU Meerjarig Financieel Kader, onder meer door onze positie (afwisselend met Leiden en Almere) in het Comité van Toezicht Kansen voor West (EFRO). Via afstemming met de provincie, MRDH en het rijk zijn investeringskansen benoemd voor financiering uit het Europese Herstelplan.

Het ESF-traject is afgerond met een positief financieel resultaat. Het EU-project SCIFI (open data inzetten voor slimme oplossingen van maatschappelijke uitdagingen) is voltooid met een praktijkboek met goede voorbeelden en handzame tips.