Wat hebben we bereikt en wat hebben we ervoor gedaan?

Economische zelfstandigheid

	Stand: 2019	Stand: 2020	Stand: 2021	Streven: 2022	Resultaat:
Aantal inwoners in bijstand per 1000	44 Delft / 38 Ned	51 Delft / 46 Ned	45 Delft / 38 NL	Verschil blijft gelijk
Doelgroepbereik: aantal regelingen	2,17	2,36	2,15	1,98
Geslaagde trajecten schuldhulpverlening	88%	88%	78%	78%

Vergelijkingscijfers BBV

	Delft	Delft	Delft	Nederland
Bijstandsuitkeringen per 1000 inwoners	38	43	42	35
Demografische druk	51,0%	51,3%	52,1%	70,1%
WMO-cliënten met een maatwerkarrangement	72	71	65	65
Peiljaar	2019	2020	2021	2021
% Netto arbeidsparticipatie	65,2%	66,8%	64,3%	68,4%
% Functiemenging	52,4%	52,4%	52,5%	53,2%
Aantal re-integratievoorzieningen	336	162	156	202
% Kinderen in armoede	10%	10%	10%	6%
% Kinderen in armoede tot 110% minimum	12,1%	11,7%	*	*
% Jeugdwerkloosheid	1%	1%	1%	2%
Peiljaar	2018	2019	2020	2020

Toelichting

Bijstand: Hoewel het aantal bijstandsgerechtigden gedaald is in Delft, is het aantal minder hard gedaald dan landelijk, Dat komt omdat andere gemeenten meer gebruik hebben gemaakt van het instrument loonkostensubsidie. Met behulp van de loonkostensubsidie krijgen mensen werk die anders aan de kant blijven staan. We plegen extra inzet om dit verschil met andere gemeenten weer in te lopen. Daarnaast zijn mensen in de bijstand in Delft gemiddeld ouder dan in andere gemeenten. Dit is een belemmerende factor bij uitstroom naar werk.
Doelgroepbereik, aantal regelingen: Hier zien we een daling doordat minder gebruik is gemaakt van het jeugdfonds sport en cultuur. Dat heeft alles te maken met coronamaatregelen, waardoor deelname aan sport- en cultuuractiviteiten gedurende het jaar regelmatig niet mogelijk was. Ook het gebruik van de computerregeling is, ondanks een verruiming licht gedaald. Van de fietsregeling is meer gebruik gemaakt.
Geslaagde trajecten schuldhulpverlening: Het aantal geslaagde trajecten schuldhulpverlening is gedaald. Door corona was het lastiger om contact te onderhouden met mensen die schuldbemiddeling nodig hebben. Daarnaast stopte het traject vaker dan voorheen op verzoek van of door toedoen van de cliënt, bijvoorbeeld door verhuizing.

Samenvatting

Dit programma heeft betrekking op de uitvoering van diverse wetten, waarvan de participatiewet de belangrijkste is. Het is belangrijk dat iedereen die kan werken dat zoveel mogelijk doet. Werk is de beste manier om armoede te voorkomen. Het aantrekken en behouden van bedrijven voor de realisatie van arbeidsplaatsen draagt hieraan bij.

Het grootste deel van het budget is besteed aan het verstrekken van uitkeringen of bijzondere bijstand. Eind 2021 hadden 3138 Delftenaren een bijstandsuitkering of een uitkering IOAW/IOAZ. Waar mogelijk begeleidt Werkse! hen naar werk. Daarbij besteden we extra aandacht aan mensen met een psychische kwetsbaarheid. Voor mensen die nog niet direct kunnen toetreden tot de arbeidsmarkt bieden we via de Lekker Bezig trajecten een tussenstap. In 2021 zijn 437 mensen vanuit de uitkering aan het werk of weer naar school gegaan. Daarnaast hadden 717 personen op enig moment in 2021 parttime werk (in combinatie met een uitkering). De totale uitstroom uit de bijstand was 1051. De instroom bedroeg 769. Per saldo hadden eind december 2021 217 mensen minder een uitkering dan in op 31 december 2020. Vrijwel alle uitkeringsgerechtigden verrichten een vorm van tegenprestatie waardoor zij, bijvoorbeeld via vrijwilligerswerk, bijdragen aan de Delftse samenleving.

We heben aan 3130 unieke huishoudens een of meerdere vormen van bijzondere bijstand verstrekt. Met bijzondere bijstand ondersteunen we Delftenaren en hun kinderen die in armoede leven. Hierdoor kunnen zij beter meedoen in de samenleving. Alle aanvragen die voldoen aan de vastgestelde regels zijn gehonoreerd.

Vooral kinderen en jongeren die wonen in een huishouden met een laag inkomen hebben ondersteuning nodig. Daarvoor werken we samen met het jeugdfonds sport en cultuur. In 2021 sportten 664 kinderen dankzij een bijdrage uit het fonds. Dat is een daling ten opzichte van 2020 van 6%. Aan het jeugdfonds cultuur namen 105 kinderen deel, een daling van 21% ten opzichte van 2020.De daling van deelname aan het fonds is een rechtsreeks gevolg van alle coronamaatregelen, waardoor sport- en cultuuractiviteiten regelmatig stopgezet zijn. Ook bij het gebruik van de schoolkostenregeling (gekoppeld aan de Delftpas) zagen we een daling. Niet alle kinderen hebben het tegoed voor schoolspullen gebruikt, mede als gevolg van de winkelsluitingen. Het tegoed op de pas blijft daarom opnieuw langer geldig.

Het aantal premiebetalende deelnemers aan de AV Delft is met 5271 stabiel gebleven.Mensen met een laag inkomen (waaronder veel ouderen) blijven door deelname aan de AV Delft verzekerd van goede gezondheidszorg.

We blijven aandacht besteden aan laaggeletterdheid onder volwassenen. Dat doen we door het aanbieden van cursussen en door onze eigen communicatie nog beter af te stemmen op laaggeletterden.

We hebben het project Eerder Melden Minder Achterstanden (EMMA) voor vroegsignalering van schulden voortgezet. Het aantal partners dat betalingsachterstanden bij ons meldt is flink uitgebreid. 62 partijen melden inmiddels betalingsachterstanden. Ondanks deze uitbreiding is het aantal meldingen van betalingsachterstanden in 2021 amper gestegen. We vermoeden dat dit komt doordat mensen als gevolg van de coronacrisis minder geld uit konden geven aan vrije tijd activiteiten. Onze partners herkennen dit beeld en zien dit ook terug in een laag aantal afsluitingen en huisuitzettingen.

Voor jongeren met schulden hebben we het Jongeren Perspectieffonds voortgezet. Hiermee helpen we jongeren hun schulden af te lossen en stimuleren we tegelijkertijd dat zij alsnog een startkwalificatie halen, of als dat niet haalbaar is, dat zijn aan het werk gaan.

Statushouders en inburgering

Delft heeft de verhoogde taakstelling huisvesting statushouders (145 te huisvesten personen) in 2021 net niet gehaald. De laatste 17 statushouders van deze taakstelling hebben wel in 2021 woonruimte toegewezen gekregen, maar zijn feitelijk pas in 2022 in Delft komen wonen. Om deze burgers zo snel mogelijk te laten participeren in de Delftse samenleving investeren we extra om hen aan werk te helpen.

In 2021 hebben we ons voorbereid op de nieuwe Wet inburgering. Dankzij deze wet krijgt de gemeente de regie over inburgering weer terug, waardoor we inburgeringsplichtigen nog beter kunnen begeleiden.

Actieplan Sociaal Domein

In het kader van het actieplan Sociaal Domein zijn binnen deze doelstelling de volgende activiteiten uitgevoerd:

Besparing op de kosten van budgetbeheer. Waar passend zijn degenen die budgetbeheer ontvangen gestimuleerd om eerder gebruik te maken van een goedkoper pakket.
Besparing op kosten bewindvoering. De rechtbank wijst bewindvoering toe, de gemeente betaalt dat voor mensen met een laag inkomen. We hebben in 2021 de wetswijziging geimplementeerd, waardoor wij nu vooraf aan de rechtbank advies mogen geven of bewindvoering noodzakelijk is voor iemand of dat er een alternatief voorhanden is. De samenwerking met bewindvoerders is verbeterd. Helaas hebben deze activiteiten in 2021 minder financieel effect opgeleverd dan vooraf ingeschat. We onderzoeken wat we nog meer kunnen doen om te besparen op deze kosten.
Extra inzet op schuldhulpverlening. Vanuit de gedachte dat extra investeren in schuldhulpverlening mensen helpt om eerder schuldenvrij te zijn. Waardoor zij minder stress ervaren en minder een beroep doen op zorg. Zo verwachten we dat uiteindelijk de zorguitgaven zullen dalen en mensen minder lang een beroep hoeven te doen op een uitkering.
We hebben een deel van het overschot BUIG ingezet om tekorten binnen het sociaal domein op te vangen.

Covid-19

Ook in 2021 waren er tot en met september de Tijdelijke Overbruggingsregelingen Zelfstandig Ondernemers (TOZO). Veel ondernemers hebben de economische gevolgen van de coronapandemie ervaren. Met de TOZO bood de gemeente hen inkomensondersteuning op bijstandsniveau. Het Rijk heeft de regeling een aantal keren verlengd. Ondernemers moesten voor elke regeling opnieuw een aanvraag doen. Van de TOZO 3 (t/m 31 maart 2021) hebben 761 ondernemers gebruik gemaakt, van de TOZO 4 (1 april t/m 30 juni) 383 ondernemers en van de TOZO 5 (1 juli t/m 30 september) 238 ondernemers. Het was ook mogelijk om in het kader van de TOZO een bedrijfskrediet aan te vragen. Daarvan hebben in 2021 49 ondernemers gebruik gemaakt. Op 1 oktober is de TOZO gestopt en konden ondernemers een beroep doen op de BBZ (bijstandsbesluit Zelfstandigen) De voorwaarden voor toelating tot de BBZ werden door het Rijk tijdelijk versoepeld. In het vierde kwartaal is aan 139 ondernemers BBZ toegekend.

In 2021 heeft de gemeente de door het Rijk ingestelde regeling Tijdelijke Ondersteuning Noodzakelijke Kosten (TONK) uitgevoerd. Deze regeling was bedoeld om huishoudens te ondersteunen die door de coronapacrisis te maken kregen met een onvoorzienbare en onvermijdelijke terugval in hun inkomen en die daardoor noodzakelijke kosten niet meer konden voldoen en waarvoor andere regelingen niet of onvoldoende soelaas boden.De regeling liep oorspronkelijke van 1 januari 2021 tot 1 juli 2021. Ondanks een verlenging tot 1 oktober bleef het aantal aanvragen veel lager dan verwacht. In totaal hebben 130 huishoudens hiervan gebruik gemaakt.

Kinderopvangtoeslagaffaire

Als gevolg van fouten bij de belastingdienst bij de kinderopvangtoeslag zijn veel mensen in de financiële problemen gekomen. De belastingdienst heeft gemeenten gevraagd de gedupeerden te ondersteunen. In Delft gaat het om 373 mogelijk gedupeerden volgens de belastingdienst en nog 5 mensen die zichzelf gemeld hebben. Met het grootste deel van deze mensen heeft de gemeente inmiddels contact gehad. Een deel van de mensen wil graag hulp van de gemeente, ongeveer tweederde geeft aan dat zij op dit moment geen hulp willen. We bieden ondersteuning op vijf leefgebieden: financiën, wonen, gezondheid, gezin/opvoeding van jongeren en werk.

Naast het bieden van hulp zijn we, op verzoek van het Rijk, in 2021 ook gestart met het proces om alle openstaande publieke schulden kwijt te schelden.